Κυριακή 24 Νοεμβρίου 2019

Ανακαλύπτουμε τους παράλληλους δρόμους Δίβρης-Iz Αδριατικής



Παράλληλες ιστορίες γραμμένες από πέτρα, ουρανό και
ανθρώπινο μόχθο

Ήταν Μάρτιος του 2017 όταν η Μαροκινή Laila Abouhalim, ο Ούγγρος  Norbert Tóth και ο Ρώσος Rostislav Nikulin δοκίμασαν να ζήσουν μία ημέρα ως αγρότες στη Δίβρη, βιώνοντας  για λίγο τη δύσκολη ζωή του γεωργού-κτηνοτρόφου στην ορεινή Ηλεία. (δημοσίευμα εφημ. «Πατρίς», 19/03/2017)



Οι νεαροί επιστήμονες πέρασαν μία ολόκληρη ημέρα σε ντόπια αγροτική εγκατάσταση, ζώντας από πρώτο χέρι τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλείται να ανταπεξέλθει στις σύγχρονες ανάγκες ο αγρότης των απομακρυσμένων ορεινών περιοχών του νομού μας. 



Το ενδιαφέρον τους επικεντρώθηκε στις παραδοσιακές μεθόδους καλλιέργειας της γης αλλά και εκτροφής των ζώων, που διατηρούνται ακόμα στις μέρες μας στην ορεινή Ηλεία, με έμφαση στα τοπικά είδη καλλιέργειας και τις εγχώριες φυλές αιγοπροβάτων. Το συντονισμό της ομάδας εργασίας τους είχε η Βάσω Χαριτοπούλου από το Λάλα.


Η μελέτη του τρόπου με τον οποίο εκτελούνται οι πατροπαράδοτες χειρωνακτικές εργασίες από τους αγρότες και οι επιπτώσεις στο μυοσκελετικό σύστημα, και γενικότερα στην υγεία τους, αποτέλεσε το δεύτερο μέρος της έρευνας των επιστημόνων κατά τη διάρκεια αυτής της βιωματικής εμπειρίας.


Σε συνδυασμό με το γεγονός πως οι αγρότες είναι μόνιμα εκτεθειμένοι σε ακραίες καιρικές συνθήκες,  χωρίς να παραβλέπουμε και την επίδραση άλλων σημαντικών παραγόντων στην υγεία τους, όπως το άγχος, η αγωνία, η ανασφάλεια για το αύριο και η ψυχική καταπόνηση που τα συναισθήματα αυτά προκαλούν, τα πρώτα αυτά συμπεράσματα οδήγησαν την ομάδα επιστημόνων στη σύνταξη ενός ειδικού ερωτηματολογίου.

Το εγχείρημα που ξεκίνησε την άνοιξη του 2017 να σκιαγραφηθούν οι συνθήκες της αγροτικής ζωής στην ορεινή Ηλεία, συνεχίζεται στις μέρες μας και εμπλουτίζεται με νέες δράσεις.

Στα μέσα Νοέμβρη του 2019 μια νέα ομάδα εργασίας με την καθοδήγηση της Βάσως Χαριτοπούλου, συμμετείχε  στην 1η από τις 3 συνολικά διακρατικές συναντήσεις που θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσια του έργου “Youth Gardeners” / Erasmus+, Youth Exchanges, στο νησί Iž της Κροατίας και στο Las Palmas στο νησί Gran Canaria της Ισπανίας.


Στην καρδιά της Αδριατικής, σε έναν τόπο σμιλεμένο με πέτρα, θαλασσινή αύρα και ανθρώπινη εγκατάλειψη, που σήμερα μετά βίας αριθμεί περί τους 300 μόνιμους κατοίκους, οι συμμετέχοντες από 4 διαφορετικές χώρες (Ελλάδα, Κροατία, Πορτογαλία, Ισπανία) έθεσαν τα θεμέλια της συνεργασίας τους με σκοπό την ανάδειξη της αειφορικής πρακτικής στην αγροτική ζωή ως τη μόνη εγγύηση για ένα μέλλον βιώσιμο, με λιγότερη επιβάρυνση στο περιβάλλον αλλά και θέσεις εργασίας για τις νεότερες κυρίως γενιές. 


Η οικονομία του νησιού που φιλοξένησε την 1η συνάντηση του έργου, εκτός από την αλιεία, στηρίζεται στην ελαιοπαραγωγή και την περιορισμένης έκτασης σήμερα κτηνοτροφία. Οι συνθήκες για τους ντόπιους είναι σκληρές, αφού η φυσική απομόνωση της περιοχής, η ανεργία που ωθεί στην μετανάστευση (εσωτερική και εξωτερική), η εξάρτηση από την ενδοχώρα για την προμήθεια των βασικών αγαθών, η έλλειψη δικτύου ύδρευσης, όπως και η γήρανση του τοπικού πληθυσμού, φαίνεται πως δεν αφήνουν πολλά περιθώρια ανάπτυξης στο νησί προς το παρόν.

Τη δική της οπτική ωστόσο στο ζήτημα της βιώσιμης τοπικής ανάπτυξης, στην ανάδειξη πόλων έλξης για τους τουρίστες και στη συγκράτηση των νέων κυρίως στις εστίες τους μέσα από τη δημιουργία θέσεων εργασίας, καταθέτει μέσα από το 20-χρονο έργο της μία ομάδα Ελβετών εκπαιδευτικών που έχουν εγκατασταθεί μόνιμα στο νησί.


Παλιές πέτρινες κατοικίες του νησιού έχουν μετατραπεί σταδιακά από το 1996 σε ένα κοινωνικο-παιδαγωγικό μέρος για παιδιά και εφήβους που δεν έχουν οικογένεια, καθώς και για ανθρώπους που για διάφορους λόγους δεν έχουν πια πατρίδα.
Πέτρα, φύση, ζώα, ανθρώπινη συνύπαρξη και αλληλεπίδραση, είναι τα στοιχεία που η ομάδα των Ελβετών εκπαιδευτικών αξιοποιεί επιδέξια και κατορθώνει να προσφέρει εμπειρίες ζωής στις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες που, μέσα από την καλλιτεχνική δημιουργία και την άμεση επαφή με το φυσικό περιβάλλον, βιώνουν την ενδυνάμωση και την εσωτερική μεταμόρφωση. 


Η ομάδα καλλιεργεί τα δικά της ελαιόδεντρα, εκτρέφει τα δικά της ζώα και παράγει τα δικά της προϊόντα από φαρμακευτικά φυτά και αρωματικά βότανα. 


Οργανώνει επίσης σεμινάρια για την Τέχνη, την Παιδαγωγική, την Ιατρική, την παραδοσιακή Αρχιτεκτονική, καθώς και τη Διαπολιτισμική Συνεργασία.


Ειδικά μαθήματα πλαστικής με πηλό, γλυπτικής σε πέτρα και ζωγραφικής, έρχονται να συμπληρώσουν το φάσμα των δραστηριοτήτων που προσφέρονται στους χώρους που έχουν με μεράκι δημιουργήσει οι εκπαιδευτικοί από την Ελβετία στο μικρό αυτό νησί της Αδριατικής.


Στο επίκεντρο της έρευνας του έργου “Youth Gardeners”, που θα διαρκέσει ως τον Δεκέμβριο του 2020, βρίσκονται το οργανικό περιβόλι, η περμακουλτούρα και η διαφύλαξη παραδοσιακών σπόρων και ποικιλιών, αλλά και τα πλαστικά απόβλητα από τις καθημερινές αγροτικές εργασίες και τα φυτοφάρμακα που μολύνουν ανεπανόρθωτα το περιβάλλον.
Ως την επόμενη συνάντησή τους τον Μάιο του 2020 στο νησί Iž, οι συμμετέχουσες ομάδες ανά χώρα θα επιχειρήσουν να προσεγγίσουν τα παραπάνω θέματα μέσα από την καταγραφή του τι συμβαίνει σε τοπικό επίπεδο στην περιοχή που εκπροσωπεί η καθεμία ομάδα.


Η ελληνική 7-μελής ομάδα θα επικεντρωθεί στην πραγματικότητα που βιώνουν σήμερα τα χωριά της Ορεινής Ηλείας και στις σκληρές συνθήκες που αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη της περιοχής.

Αξιοποιώντας τα φυσικά και ανθρώπινα διαθέσιμα του τόπου μας και αντλώντας παράλληλα από την εμπειρία άλλων τοπικών κοινωνιών, η κατάσταση που επικρατεί στα ορεινά χωριά του νομού μας μπορεί να αντιστραφεί και να αρχίσουμε να γεμίζουμε τη ζωή μας όχι απλά με ημέρες, αλλά να γεμίζουμε τις μέρες μας με ζωή…




Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου